André Broens (leerkracht op basisschool Laetare in Lelystad) is Filmleraar van het jaar uit regio Midden. Dit artikel beschrijft één van de manieren waarop André film inzet.
Begrijpend Lezen
Inmiddels weet het onderwijs veld wel dat het vak Begrijpend Lezen flink verouderd is. Wij hebben op school een methode waarbij we wekelijks eenzelfde soort krantenartikel voorgeschoteld krijgen. We lezen dit in groepjes en beantwoorden de vragen, precies zoals we ook met Cito getoetst worden. Niet ontwikkelingsgericht dus.
Gelukkig gebruiken we in de bovenbouw ook heel veel andere teksten, zoals teksten uit de lessen Wereld Oriëntatie. Hierbij hebben leerlingen vaak zelf een onderzoeksvraag gesteld en moeten ze voor het antwoord geregeld terug kijken naar eerder gelezen teksten.
We gebruiken stripverhalen, kinderliteratuur, reclamefolders, recepten en ga zo maar door. Elke tekst heeft een ander doel en vraagt om een andere aanpak. Een nieuwsitem en een reclametekst moet je echt wel anders benaderen.
Denk eens aan een gedicht. Die speelt vaak in op het gevoel. Je praat erover en je merkt dat een ander er iets anders in leest. Je leert zo gevoelens onder woorden te brengen, naar anderen te luisteren en je in te leven in anderen.
Begrijpend Lezen is meer dan een wekelijks krantenartikeltje met vragen.
Beelden kijken
Met kijken is het nog erger gesteld dan met lezen. “Kijken? Maar dat kunnen leerlingen toch al?!” wordt veel gehoord.
Korte filmpjes bij Wereld Oriëntatie worden nog wel eens besproken. “Zo ging het in de Middeleeuwen!” Maar realiseren de leerlingen zich dat dit is nagespeeld. Is het écht zo gegaan? (Denk alleen al eens aan de Middeleeuwse taal.) Wij kijken met een eigentijdse bril. Dat moeten leerlingen beseffen.
Er zijn leerkrachten die het Jeugdjournaal aanzetten en dat even koffie gaan halen. Gemiste kans. Vraag leerlingen eens welke items ze verwachten. Laat ze een item achteraf na vertellen. Laat ze uitleggen wat ze erbij voelen. Vraag of iedereen (in de hele wereld) zo tegen dit item aankijkt. “Het Nederlands elftal verliest met 3-1 van Italië” zal vermoedelijk niet zo in het Italiaanse nieuws verschijnen. Daar is de kop misschien: “IJzersterk Italië vernietigt Nederland!” Leerlingen moeten beseffen dat een ander iets anders uit een tekst/film kan halen, dan jij.
Films
Kijk met je klas eens naar een film met een bepaalde thematiek. Het Netwerk Filmeducatie Nederland heeft meer dan genoeg kant en klare oplossingen. Geef de leerlingen al dan niet een kijkvraag mee. Vraag achteraf naar wat ze onthouden hebben, waarom iemand gereageerd heeft zoals hij deed, wat er precies gebeurd is volgens jou, enz. Antwoorden kunnen in principe niet fout zijn. Iedereen kan immers wat anders zien. Met dit soort activiteiten leren kinderen vooral… KIJKEN!
Over Filmleraar van het Jaar 2021
De Filmleraar van het Jaar geeft film een eigen plek binnen het onderwijs. Met deze verkiezing wordt meer aandacht gevraagd voor filmeducatie. Op 5 juli 2021 zijn de zes regionale winnaars (uit zowel basis- als voortgezet onderwijs) bekend. Tijdens de Nationale Onderwijsweek en het Nederlands Film Festival maakt, op 5 oktober (de Dag van de Leraar), de vakjury bekend welke drie van deze zes regionale winnaars doorgaan naar de finale. Dé Filmleraar van het Jaar 2021 wordt op 24 november bekendgemaakt, tijdens een feestelijk verkiezingsevent op het International Documentary Filmfestival Amsterdam.
Uit het Juryrapport: “André is een filmleraar pur sang. Hij doet werkelijk alles met film. Hij gebruikt film ter vermaak, film om te inspireren, film ter ondersteuning van de vakinhoud, gebruikt film als verbindend middel, film om daarmee samenwerken te stimuleren. André heeft een duidelijk doel voor ogen: hij wil leerlingen filmvaardig maken zodat zij zelf leren zich uit te drukken middels film. Het is daarbij zeer bijzonder dat deze filmleraar in het basisonderwijs werkt. Dit kom je niet veel tegen.“
Volg Mij !